Onderzoeksinstellingen
nemen
zelf het heft in handen om op verschillende wijzen te communiceren over
hun onderzoek
en diverse wetenschappelijke online media bieden een
digitaal online communicatieplatform aan deze onderzoeksinstellingen
aan,
of brengen zelf actief verslag uit over onderzoeksbevindingen en
vormen zo een mediator
tussen onderzoeker en een vaak erg
geïnteresseerd (professioneel) publiek.
Van de mogelijkheden door
informatie & communicatie technologie (ICT) vandaag gecreëerd
wordt wel eens als typische kenmerken aangegeven : snel, vrij
toegankelijk en overvloedig.
Met tegelijk een zekere dreiging aan
overload die vraagt om kanalisatie.
Met informatie als macht die steeds
meer wordt gedemocratiseerd.
Met mogelijkheid ten slotte tot
interactiviteit en voor een breed publiek.
De specifieke en extra faciliteiten die online wetenschappelijke
publicatie biedt
zijn onder meer :
. de mogelijkheid tot online aanleveren of toevoegen van
eigen wetenschappelijk (onderzoeks)materiaal,
al of niet met peer-review als filter;
. de mogelijkheid wetenschappelijke nieuwsinformatie in een andere vorm
of via andere media beschikbaar
te stellen, zoals via youtube,
pinterest, itunes of blog;
. de mogelijkheid tot interactie met gebruiker, zoals mogelijkheid tot
reageren, discussiëren, oordelen,
waarderen, verwijzen;
. de mogelijkheid tot snel en gemakkelijk delen van wetenschappelijke
nieuwsinformatie, zoals via
twitter (iedereen), linkedin of facebook
(selectie), of mail (persoonlijk).
Auteurs
van wetenschappelijk nieuws zijn zeer verscheiden :
ofwel gaat het om onderzoekers die over eigen onderzoek verslag
uitbrengen,
hetzij in hun tijdschriftpublicatie, hetzij over hun
tijdschriftpublicatie,
ofwel gaat het om mediators die wetenschappelijk verslag willen
uitbrengen,
dit kunnen
wetenschapsjournalisten en -redacteurs zijn,
hetzij van de
onderzoeksinstelling zelf, of onafhankelijk ervan,
ofwel nog geïnteresseerde lezers of gebruikers die hun informatie en
ervaringen met anderen willen delen.
In
deze wetenschappelijke nieuwsartikels kan worden gefocust op één
specifiek wetenschappelijk onderzoek,
of er kan een synthese of
vergelijking worden beoogd van meerdere onderzoeken en hun
bevindingen.
Deze syntheses kunnen dichter bij de onderzoeken
staan, of zich er verder vanaf bevinden en
al of niet gemengd zijn met
andere informatie en praktijkervaringen.
Zo kunnen ze ook
meer interpreterend en bespiegelend van aard zijn.
Deze
besprekingen kunnen te maken hebben met wat tot hiertoe
gekend, of met
wat verder te verkennen valt.
De artikels kunnen zo meer
refereren naar de onderzoeksrealiteit of
meer naar de erop betrekking
hebbende aanwezige of ontwikkelde visie,
anders gezegd meer om de
feiten gaan of om het denken errond,
en dit denken kan meer objectief of meer subjectief gekleurd
zijn.
Naast
syntheses en vergelijkingen kan ook geopteerd worden voor een selectie
van onderzoeksbevindingen
voor een specifiek doelpubliek of
vanuit
een bepaald vooropgezet objectief.
Soms
is wetenschappelijke verslaggeving heel universeel, soms is
ze
erg streek- of situatiespecifiek en -eigen.
Soms is ze
cultuur-,
contextueel of tijdsvrij, soms is ze erg cultureel,
contextueel
of tijdsgebonden of -relevant.
De universaliteit en specificiteit
kunnen hierbij wellicht best voorgesteld worden op een continuüm.
Er kan dan aandacht aan geschonken worden
waar de
auteur en de lezer op dit continuüm te situeren vallen.
Vele
onderzoeksinstellingen voorzien in een eigen
nieuwsrubriek. Deze
nieuwsrubriek is vaak een samenstelling van
enerzijds actualiteit
(events, actualités, ...) wat er momenteel gebeurt of
in de nabije toekomst te gebeuren staat,
wat veelal gericht is op
mogelijk geïnteresseerden vaak uit eigen midden en
anderzijds nieuws over en rond eigen onderzoek en haar bevindingen,
wat
soms ook gericht is op de onmiddellijke instellingsomgeving,
maar mogelijk ook op een meer universeel doelpubliek.
Veel hangt hierbij
af van het digitaal concept dat hierbij door de onderzoeksinstelling en
haar ICT-verantwoordelijken wordt gehanteerd.
Veelal wordt hierbij nog
traditioneel de keuze gemaakt tussen inhoudelijke aspecten van
onderzoek te communiceren
in wetenschappelijke en
vaktijdschriften en meer vormelijke aspecten te
weerhouden voor hun online nieuwsrubrieken.
Steeds
meer heeft hier evenwel een verschuiving plaats naar ook meer
inhoudelijke nieuwsitems in de eigen online nieuwsrubriek.
Zo wil en
kan de onderzoeksinstelling zich enerzijds breder profileren naar een
meer universeel doelpubliek waartoe online items zich perfect lenen.
Anderzijds wil en kan de onderzoeksinstelling hier een extra kanaal,
maar veelal ook een nieuw kanaal, aanboren waarop het zelf
in verhouding veel meer grip heeft zowel wat inhoud, maar ook wat
omvang betreft.
Zo wordt het minder afhankelijk van gespecialiseerde
uitgeverijen, die soms nog erg klassiek van aard zijn,
en wordt het minder afhankelijk van eigen te maken of door anderen
gemaakte keuzes.
Onderzoeksinstellingen
die nog niet zover geëvolueerd zijn missen door hun restrictief en
traditioneel denken heel wat
wetenschappelijke nieuwsinformatiekansen. Ze missen tegelijk
heel wat kansen om zich indirect wereldwijd te profileren
als aanzienwekkende onderzoeksinstelling en tegelijk
toekomstperspectieven biedende vormingsinstelling.
Vooral de meer dynamische en toonaangevende onderzoeksinstellingen
weten deze bocht te nemen en
laten zich niet hinderen door allerlei voorbijgestreefde concepten en
irrationele angsten om toekomstevidente
paden te bewandelen.
Onder meer 'RSS feeds', 'newsletters',
onderzoeksmagazines en nieuwsbulletins zijn een manier om als
onderzoeksinstelling zelf
te communiceren met geïnteresseerden vaak ruim opgevat. Naargelang de
doelgroepen en de bedoelingen die de onderzoeksredactie zich
voorhouden,
krijgt hun online publicatie vorm en inhoud. In de regel wordt het
onderzoek zelf niet integraal gepubliceerd,
maar wordt er meta over gepubliceerd ter kennisgeving, met indirecte
uitnodiging tot verdere verkenning.
Wetenschapscommunicatie
met als doel wetenschap te populariseren en er een draagvlak
voor
te creëren vanuit sensiblisatie voor haar belang,
is niet
het eerste doel van veel nieuwsbronnen, maar kan er een indirect
uitvloeisel van zijn. Sommige van de opgenomen nieuwsbronnen
doen
evenwel gericht aan
wetenschapscommunicatie en richten zich tot een breed doelpubliek
zonder dat er voorkennis wordt gevraagd.
Wetenschapscommunicatie is een vrij nieuw begrip en wil wat doen aan de
relatie en dialoog tussen wetenschap en samenleving.
Samengevat komt het hierop neer dat via wetenschapscommunicatie
getracht wordt de maatschappij te verwetenschappelijken.
Met
andere woorden de maatschappij op een hoger niveau te tillen door
wetenschappelijke verwezenlijkingen ook tot maatschappelijke
verwezenlijkingen
te maken door wetenschappelijke kennis zo breed
mogelijk in de maatschappij te laten doordringen zodat gesproken kan
worden van een
kennismaatschappij. Omgekeerd wil ze ook de
wetenschap vermaatschappelijken door meer items en belangen uit de
samenleving tot
wetenschappelijke studie-object te maken, zodat
wetenschap meer aansluit bij wat binnen de samenleving leeft en waar de
samenleving aan toe is en behoefte
aan heeft.
Wetenschappscommunicatie wil via haar communicatie dit
verwetenschappelijken en vermaatschappelijken stimuleren.
Welke
verzameling virtuele wegen en adressen ?
een
5000-tal online wetenschappelijke nieuwsbronnen
samengebracht op een online platform
binnen online netwerk
alfabetisch geordend
volgens :
discipline
onderwerp
aard nieuwsbron
taal nieuwsbron
met selectiefunctie volgens :
ingestelde selectie bij opstart pc
alfabetische keuze
een of meervoudige zoektermen
Een
Wetenschappelijke Nieuwsbron betekent :
. Kwantitatief : een regelmatige en voldoende toevoer aan
nieuwsinformatie.
Dit uit zich in recente nieuwsinformatie, bij
voorkeur heet van de naald of als primeur.
Dit uit zich ook in veranderende nieuwsinformatie
in een al dan niet veranderende context.
De laatste nieuwsinformatie bevindt zich vooraan,
of is met zoekfunctie minstens opzoekbaar.
Dit uit zich verder ook in een voldoende
hoeveelheid nieuwsinformatie, meer dan enkele berichten.
Dit uit zich tenslotte ook nog in voldoende ruime
en gedetaillieerde nieuwsinformatie, bij voorkeur meer dan formaat
twitterberichten.
. Kwalitatief : de nieuwsinformatie is zo direct en getrouw mogelijk
gelieerd aan wetenschappelijk onderzoek
en is er een functionele communicatieve
weerspiegeling van.
De nieuwsinformatie bevat zo mogelijk verwijzingen
naar de onderliggende onderzoeken als bron.
De nieuwsinformatie is verzameld, gegroepeerd en
zo mogelijk geordend op datum of aard.
De nieuwsinformatie bevat volwaardige wetenschappelijke
onderzoeksgegevens met zo mogelijk een translational dimensie.
Deze kwantitatieve en kwalitatieve criteria worden aangewend als
voorwaarden voor opname in de praktijkinventaris.
Inhoudelijk
opzet ?
kennismaken
met online wetenschappelijke nieuwsbronnen :
Meer
informatie over uitwerking KNOWs vindt u op prezi